In 2016 zijn er veel positieve ontwikkelingen op het gebied van de grondexploitaties te melden. Zo zijn zowel de boekwaarde van de projecten als de voorziening toekomstige verliezen substantieel en boven verwachting afgebouwd. Het resultaat van de grondexploitaties op netto contante waarde is verbeterd van een negatief resultaat naar een positief resultaat. In 2016 is ook weer sterk ingezet op het versnellen van grondverkopen en het tenderen van locaties. Hierdoor zijn meer opbrengsten gerealiseerd dan begroot. Daarnaast zijn de kosten lager uitgevallen dan geraamd. Ook de wijziging van de rente en verdisconteringsvoet hebben een positief effect gehad op het resultaat van de grondexploitaties. Het lange termijn doel is om de reserve grondexploitaties weer op niveau te brengen om ook in de toekomst, waar nodig, een actieve rol in de stedelijke vernieuwing te kunnen blijven spelen.

Wijzigingen BBV

De regelgeving Besluit begroting en verantwoording (BBV) is van invloed op de ramingen binnen de grondexploitaties en daarmee op het exploitatieresultaat. Conform de regelgeving is met ingang van 1 januari 2016 de toegerekende rente verlaagd van 4% naar 2,8%. De disconteringsvoet, die wordt gebruikt voor het bepalen van de winstverwachting op contante waarde, is verlaagd van 4% naar 2%.

Vennootschapsbelasting

Overheden zijn per 1 januari 2016 belastingplichtig over ‘ondernemersactiviteiten’. Grondexploitaties vallen binnen deze categorie. De consequenties van deze vennootschapsbelasting zijn onderzocht. In samenwerking met PricewaterhouseCoopers Accountants N.V. wordt bekeken of de aannames inzake de vennootschapsbelasting voor de grondexploitaties verdedigbaar zijn.

Europawijk-Zuid
Pré Wonen is conform de planning gestart met de bouw van 84 woningen aan de Italiëlaan. De benodigde gemeentegrond is geleverd.

Aziëweg

De bouwkavels voor toren 1 en 2 zijn geleverd, de bouw van de 122 woningen is medio 2016 gestart. De verkoop van kavel 3 en 4, die ook in 2016 gepland stond, wordt voorbereid. De raad geeft de voorkeur aan een ondergrondse parkeervoorziening. Het bestemmingplan wordt te zijner tijd aangepast op basis van het bouwplan.

Entree
Het project Entree Oost, dat bestaat uit de bouw van circa 400 woningen in tien deelfasen, is gestart. Er stond een bouwfase gepland voor 2016. Uiteindelijk is er grond voor twee bouwfasen geleverd.

Meerwijk
Conform de planning is de bouw van 32 woningen aan de Bernadottelaan/Stresssemanlaan in 2016 gestart.

Poort van Boerhave
De verkoop van de bouwkavels wordt voorbereid. Zoals gepland zijn in 2016 de stedenbouwkundige uitgangspunten vastgesteld en is de grondexploitatie geopend.

Brusselstraat/Stockholmstraat
De verkoop van deze zelfbouwlocatie is in voorbereiding.

Schalkstad
Het bestemmingsplan is vastgesteld. De tender  voor de ontwikkeling van woningen, commerciële ruimte, parkeergarage en de inrichting van de openbare ruimte op het Floridaplein is in 2016 gestart. De definitieve gunning staat gepland voor het tweede kwartaal van 2017. De gemeente en de ontwikkelaars werken aan de contractvorming voor de realisatie van een bioscoop en uitbreiding van het winkelblok aan de Nice-passage.

Stadsdeel Oost

Waarderpolder Noordkop
Er hebben meer kavelverkopen plaatsgevonden dan gepland. Deze grondexploitatie draagt naar rato een deel van de kosten van de Industriehavenbrug. Per 2016 was nog het uitgangspunt dat alleen de grondexploitatie Minckelersweg deze kosten zou dragen. De Noordkop draagt € 615.000 van de kosten. Het geraamde resultaat van de grondexploitatie Noordkop is afgenomen tot circa € 4,5 miljoen negatief.

Waarderpolder Waarderveld
Het geraamde resultaat van deze grondexploitatie blijft ongeveer gelijk ondanks het naar rato dragen van de kosten van de Industriehavenbrug. Deze stijging van de kosten wordt met name gecompenseerd door de aangepaste disconteringsvoet.

Waarderpolder Minckelersweg
De voorbereidingsfase voor de realisatie van de Industriehavenbrug heeft in 2016 plaatsgevonden.  De grondexploitatie zal naar rato de kosten van deze brug dragen, waar er voorheen van was uitgegaan dat deze grondexploitatie als enige grondexploitatie een deel van de kosten van de brug zou dragen. Het geraamde resultaat van deze grondexploitatie neemt toe tot circa € 0,8 miljoen.

Waarderpolder Oudeweg
Ondanks een geringe niet voorziene verkoop van grond, blijft het resultaat van deze grondexploitatie nagenoeg gelijk.

Slachthuisterrein
De juridische en financiële afwikkeling met betrekking tot de afkoopsom van de erfpacht is definitief afgerond en de hiervoor getroffen risicovoorziening is vervallen. Het aan-bestedingstraject is in volle voorbereiding.

Scheepmakerskwartier
Een aantal transacties heeft plaatsgevonden: de afkoop van een bloot eigendom, de verkoop van het perceel Harmenjansweg 69 en de verkoop van water waarboven gebouwd mag worden. Het bestemmingsplan voor fase 2B is in procedure. In september 2016 is een participatietraject opgestart om de zienswijzen die zijn ingediend zo goed mogelijk een plek te geven in de verdere uitwerking van de plannen. De omgevingsvergunning voor fase 2A is onherroepelijk en de start van de sloop en sanering is in januari gestart.

DSK
De levering van het bouwkavel voor de realisatie van 21 woningen op DSK 3 heeft  plaatsgevonden en de bouw is gestart. De accommodatie voor de speeltuin is opgeleverd. De aanbesteding openbare ruimte is in 2016 opgestart. Het kavel voor de bouw van circa 12 eengezinswoningen op DSK 2 is eind van het jaar op de markt gezet.

Stadsdeel Noord

Ripperda
De levering van de grond voor de bouw van 38 appartementen, voorzien in 2017,  heeft in 2016 plaatsgevonden.

Badmintonpad
De aanbesteding van de bouw van de multifunctionele hal heeft plaatsgevonden. Er waren geen rechtmatige inschrijvingen. De gemeente is zich aan het beraden op de mogelijkheden om alsnog tot contractvorming te komen, de hal te kunnen bouwen en de openbare ruimte te realiseren. Door vertraging van de bouw zal de uitvoering van het woonrijpmaken, de verwerving en sloop van de oude hal en de gronduitgifte later plaatsvinden. De looptijd van de grondexploitatie is met een jaar verlengd.

Deliterrein
De anterieure/verkoopovereenkomst ligt in concept klaar.

Stadsdeel Centrum

Raaks
De voorbereiding van de aanbesteding voor de realisatie van de woningen, de openbare fietsenstalling en de aanleg van de openbare ruimte is gestart. In december 2016 is het aanbestedingsvoorstel uitgewerkt.

Voor Schalkstad loopt er een tender. De risico’s bij aanbestedingen van grondverkopen zijn altijd afhankelijk van het slagen van de tender. Het eventuele niet slagen van een tender heeft vaak een negatief effect op de  grondexploitatie in verband met vertraging van het project. Hoe groter het project, hoe hoger de financiële consequentie. Het grootste belang bij het project Schalkstad is de spoedige upgrading van het winkelcentrum ten behoeve van de wijk binnen de gestelde financiële kaders. Samen met de marktpartijen en met eigenaren om het winkelcentrum heen, wordt hier hard aan gewerkt. De resultaten van de tender zullen in het tweede kwartaal van 2017 bekend zijn.